Từ trước đến nay, trong mắt nhiều người kinh doanh Việt Nam, Trung Quốc luôn là “thiên đường hàng hóa”. Nguồn hàng phong phú, giá rẻ, mẫu mã đa dạng, dễ tiếp cận, đặc biệt là tốc độ giao dịch và vận chuyển nhanh chóng khiến việc nhập hàng từ Trung Quốc trở thành lựa chọn hàng đầu. Nhiều người tin rằng “cứ có tiền là mua được”, “thông quan thì đơn giản thôi”, và thậm chí cho rằng “có người quen là lo được hết”.
Tuy nhiên, thực tế lại không đơn giản như vậy. Không ít thương nhân đã phải “khóc ròng” khi hàng về đến cửa khẩu nhưng bị giữ lại, phạt hành chính, hoặc nặng hơn là bị tịch thu toàn bộ hàng hóa vì vi phạm các quy định cấm nhập khẩu. Việc thiếu hiểu biết về danh mục hàng cấm và những thay đổi trong chính sách quản lý hàng hóa khiến nhiều người không chỉ mất tiền, mất hàng mà còn vướng vào các rắc rối pháp lý không đáng có.
Thực tế phũ phàng – Hậu quả khi "lỡ tay" nhập sai hàng
Rất nhiều vụ việc đã xảy ra khi doanh nghiệp hoặc cá nhân nhập phải những mặt hàng nằm trong danh mục cấm hoặc hàng có điều kiện mà không có giấy phép hợp lệ. Hậu quả thường thấy bao gồm:
- Bị tịch thu toàn bộ lô hàng, tiêu hủy
- Phạt hành chính nặng
- Mất uy tín kinh doanh với đối tác và khách hàng. Dính thêm rắc rối pháp lý hoặc bị đưa vào “danh sách đen” tại hải quan.
- Tốn thời gian, chi phí để xử lý hậu quả
- Nguy cơ bị truy cứu trách nhiệm hình sự (nếu có dấu hiệu buôn lậu, gian lận thương mại)
Vậy nên, nếu bạn đang kinh doanh theo hướng nhập khẩu chính ngạch từ Trung Quốc, bài viết này là thứ bạn cần đọc kỹ nhất hôm nay.
Những mặt hàng CẤM NHẬP hoàn toàn từ Trung Quốc (hoặc bất kỳ quốc gia nào)
Căn cứ theo Phụ lục I – Nghị định 69/2018/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Nghị định 17/2020/NĐ-CP), một số nhóm hàng cấm nhập khẩu bao gồm:
1. Vũ khí, đạn dược, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ
- Súng các loại, dao kiếm, roi điện, bình xịt hơi cay...
2. Văn hóa phẩm đồi trụy, phản động
- Tài liệu, phim ảnh, sách báo có nội dung chống phá nhà nước, khiêu dâm, bạo lực.
3. Pháo nổ, pháo hoa, thuốc nổ
- Trừ các loại pháo hoa không nổ có giấy phép rõ ràng.
4. Các loại hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ
5. Phế liệu không đáp ứng quy chuẩn môi trường
- Gồm nhựa phế liệu, giấy vụn, kim loại phế liệu chưa phân loại...
6. Một số sản phẩm ảnh hưởng sức khỏe cộng đồng
- Mỹ phẩm, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc, chưa được công bố hợp quy, hợp chuẩn.
- Thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật không được phép lưu hành tại Việt Nam.
7. Động vật, thực vật quý hiếm (CITES)
- Rùa, ngà voi, sừng tê giác, các sản phẩm từ loài động – thực vật hoang dã thuộc danh mục cấm.
8. Hàng đã qua sử dụng thuộc nhóm điện tử, điện lạnh, thiết bị y tế
Ví dụ: Máy in cũ, điều hòa cũ, máy xét nghiệm cũ
Lưu ý: Cấm nhập là tuyệt đối. Nếu bị phát hiện, hàng sẽ bị thu giữ và tiêu hủy, không có ngoại lệ.
Những mặt hàng khó thông quan, rủi ro cao
Ngoài hàng cấm, còn có rất nhiều mặt hàng được phép nhập nhưng có điều kiện khắt khe, nếu không chuẩn bị hồ sơ kỹ thì rất dễ bị giữ hàng hoặc yêu cầu tái xuất:
1. Thực phẩm, đồ uống, mỹ phẩm
→ Cần kiểm tra an toàn thực phẩm, công bố sản phẩm, dán nhãn tiếng Việt, ghi rõ hạn sử dụng.
→ Nếu nhập mẫu về bán thử mà không đăng ký → dễ bị giữ tại cửa khẩu.
2. Máy móc, thiết bị điện có công suất lớn
→ Nhiều loại phải kiểm định chất lượng, khai báo đúng công suất, điện áp.
→ Nếu hàng không nhãn mác rõ ràng, sai hồ sơ → bị từ chối thông quan.
3. Quạt công nghiệp, thiết bị vệ sinh, đồ gia dụng lớn
→ Dù là hàng mới 100%, nhưng nếu không rõ nguồn gốc xuất xứ, không đạt tiêu chuẩn TCVN → vẫn có nguy cơ bị giữ hàng để kiểm định.
4. Đồ chơi trẻ em
→ Nằm trong diện kiểm tra chất lượng cực nghiêm ngặt: vật liệu, độ an toàn, chứng nhận hợp quy.
→ Không có CR hay tiêu chuẩn rõ ràng → không thông quan được
Những lưu ý làm sao để tránh khi nhập hàng từ Trung Quốc?
- Nắm rõ danh mục hàng cấm, hàng hạn chế nhập khẩu
Tra cứu định kỳ Nghị định 69/2018/NĐ-CP và các văn bản cập nhật mới.
Kiểm tra danh mục tại Cổng thông tin một cửa quốc gia (vnsw.gov.vn) hoặc Tổng cục Hải quan.
- Làm việc với đơn vị logistics/forwarder uy tín
Các công ty chuyên nghiệp sẽ có bộ phận tư vấn pháp lý, giúp bạn rà soát trước khi hàng về.
- Yêu cầu người bán cung cấp đầy đủ giấy tờ
CO (Giấy chứng nhận xuất xứ), CQ (Giấy chứng nhận chất lượng), giấy phép nhập khẩu (nếu có).
- Cẩn thận với hàng xách tay, gom container chung
Những hình thức này dễ bị lẫn hàng cấm hoặc không rõ nguồn gốc.
- Không ham rẻ, kiểm tra kỹ càng trước khi đặt
Hàng quá rẻ đôi khi là hàng kém chất lượng, hoặc không được phép nhập.
- Chỉ nhập hàng phù hợp mục đích thương mại chính ngạch, không nhập hàng trôi nổi, không rõ nhà máy
- Luôn khai báo trung thực về tính chất, công dụng của hàng hóa, vì hải quan có quyền kiểm tra thực tế và nếu phát hiện sai phạm - xử lý rất nặng
Kết luận
Việc nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc mở ra rất nhiều cơ hội kinh doanh hấp dẫn, nhưng đi kèm đó là không ít rủi ro pháp lý. Chủ quan, thiếu hiểu biết, hoặc “nhắm mắt đưa chân” có thể khiến bạn phải trả giá rất đắt. Là một người kinh doanh chuyên nghiệp, việc trang bị kiến thức về luật, chủ động phòng ngừa rủi ro sẽ giúp bạn an tâm vận hành – vững vàng phát triển.
Trên đây là những nội dung mà DNL SHIPPING đã rút ra kinh nghiệp sau nhiều năm làm trong nghề hy vọng có thể cung cấp thông tin hữu ích đến quý khách hàng
-------------------------
DNL SHIPPING CORP.
Address: 4/2 street 44, Phuoc Long A ward, Thu Duc city, HCM
Telephone: 028 2201 5789
Web: Dnlshipping.vn
Email: info@dnlshipping.vn
